«Тәуелсіздік тұғырым!»

Тақырыбы: «Тәуелсіздік тұғырым!»                                                                                   Мақсаты:1986 жылғы желтоқсанда құрбан болған ұл-қыздарымыз дың ерліктері жайында түсінік бере отырып, жастардың алаңға не себепті, қандай мақсатпен шыққандығын жете түсіндіру. Әрбір жеке тұлғаның еркін сөйлеп, өз пікірін, ойын айта білу қабілетін дамыту.Өз Отанына, туған жеріне деген сүйіспеншілігін арттыра отырып, өз ана тілін, әдет-ғұрпын, салт-дәстүрін сақтай білуге патриоттық сезімге тәрбиелеу.                                                                          Көрнекіліктері: бүктеме, суреттер, кітап көрмесі Желтоқсан құрбандарының суреті, Қазақстан рәміздерінің суреті.                        Қайрат Рысқұлбеков, Сабира Мұхамеджанова, Ербол Сыпатаев, Ләззат Асанова суреттері.                                                                                       

Әнұран орындалады.                                                                                                      Шайқалмасын ешкімнің шаңырағы,                                                                      Бақыт көрсін Отанның сан ұланы.                                                                             Енді ағайын, көгінде қалықтасын,                                                                  Қазағымның қастерлі - Әнұраны!                                                                     Желтоқсанда Алматыда, ақ қарда,                                                                                                         Алма бақтар ак қырауға батқанда,                                                                         Күңірене күн күркіреп тау жақтан,                                                                                                 Жайдың оты жалаң қақты шатқалдан.

Мұғалім: Оқушылар егеменді еліміздің тәуелсіздік алғанына  29 жыл.                               Ал желтоқсан көтерілісіне  34  жыл болды.Қанша жыл, қанша ғасыр өтсе де ұмытылмайтын оқиғалар болады. Ұмытылмайтыны – оның тағдырмен байланыстылығында.1986 жылы Желтоқсан көтерілісі де ауыл-үйдің әңгімесі емес, дүмпуі алып құрлықты аралап кеткен ғаламат тарихи оқиғалардың бірі. Бұл күн Қазақ халқы үшін ұлы күн, әрі қайғылы, әрі бақытты күн. 1986 жылғы желтоқсан оқиғасы Қазақ халқында бұрын болмаған ең ауыр да, әділетсіз көтерілістің бірі. Ол халық жүрегінде мәңгі сақталады. Сол желтоқсан батырлары Ләзззат Асанова, Қайрат Рысқұлбеков,Сабира Мұхамеджанқызы, Ербол Сыпатаевтарды, тағы басқа қаза болған ержүрек ұл – қыздарымызды еске аламыз.                                                                                                                                                 Орыны ағалардың бізбен толсын, 
Сәбилер ағалардың жолын қусын. 
1минут үнсіздікпен еске алайық, 
Аруағы ағалардың ырза болсын  (1 минут үнсіздік)

Желтоқсан туралы тақпақ айтыңдар                                                                                                      1-оқушы: Әл-Мерек                                                                                                                            Жас арудың жанарында – Желтоқсан,                                                                            Қанды ғасыр табанында – Желтоқсан.                                                                   Қаралы өмір қайыстырған халқымның,                                                                 Қара тұман қабағында – Желтоқсан.                                                                                                      2- оқушы: Бағынұр                                                                                   Жауыздықты жасқаған да – Желтоқсан,                                                                                                   Жаңа ғұмыр бастаған да – Желтоқсан.                                                                      Жазықсыздың көз жасына жуынып,                                                                  Абақтыға тастаған да – Желтоқсан.                                                                                                         3- оқушы:Ақжайық                                                                    Намысымның шырағы да – Желтоқсан,                                                                 Сұрқай өмір сынағы да – Желтоқсан.                                                                    Жігіттердің ұраны да - Желтоқсан,                                                                                 Жаңа күннің шуағы да – Желтоқсан.    

  Тарихи шолу: 1986 жылы 16 желтоқсанда Республика Орталық комитетінің 5-пленумы болды. Небәрі 18 минутқа созылған осы пленумда Қазақстан республикасын 25 жыл басқарып келген Дінмұхаммед Ахметұлы Қонаевтың орнына Геннадий Васильевич Колбин тағайындалды. Бұған 1986 жылы 16 желтоқсанда Алматы қаласында мыңдаған қазақ жастары наразылық білдіріп, шеруге шықты. Олар: "Тәуелсіздік керек, қазақ халқының өз көсемі сайлансын» деген тілек білдірді, көтеріліске жастар ешбір жаман оймен барған жоқ. Олар бейбіт жолмен тәуелсіздікке қол жеткізу үшін қатысқан. Аңғал сеніммен шыққан бейкүнә қыз-жігіттер «контрреволюционерлер» емес еді, Олардың ойы халықтың құқықтары мен проблемалары туралы сөз жүргізу еді. Үкімет үйінде жастар шеруін қуғындау үшін астыртын жоспар құрылып жатты. Ал алаңдағы жастар жайбарақат, аңғал, алаңсыз еді. Оларды бір қолында қалқаны, бір қолында шоқпары бар қарулы сақадай сай әскерлер қарсы алды.Оларға зәбір көрсетілді. Жастар түрмеге қамалды. Өз елінің тәуелсіздігін талап еткен жастарға «бұзақы», «ұлтшылдар» деген кінә тағылды. Дүрбелең. Алматы қаласы. 1986 жылдың 17 желтоқсанында таңғы сағат сегізде Брежнев алаңына жастардың алғашқы тобы келді. Олардың саны 200-300-дей еді. Бара-бара олардың қатарлары көбейді. Бәрі де қазақ жастары еді. Олар студент қыз-жігіттер, жас жұмысшылар, оқушылар. Қолдарында «Қазақстанды өз ұлтынан шыққан басшы басқарсын! Қазақстанды әркімге билетпейміз!» деген ұрандар жазылған. Алаңға 50 мың әскер, 20 мың полиция, 16000 жасақшы шоғырландырылды. Ал шеруге шыққан қазақ жастарының саны 10 мыңға жуық. Сонда да олар міз бақпайды, қасқайып тұрып, өз талаптарын қоюда. Желтоқсанның 17-нен 18-не қараған күні алаң айнала қоршауға алынды. Шеруге шыққан жастар үш қатарлы қоршаудың ішінде қалды. Жасақшылар, милиция, әскер.Бір кезде өрт сөндіретін қызыл машиналар көрінді. 20 шақты машина жастардың үстіне суды жаңбырдай боратты. Жұрт әрлі-берлі қашқалақтап, тарай қоймады. Милиционерлер шерудің алдыңғы сапында жүрген жастарды алып кетіп жатты. Қақтығыс басталып, опыр-топырға ұласты. Алаң қанды сойқанға айналды. Қарулы күш қарусыз адамдарды құмарлана ұрып-соғып, бас жарып, көз шығарып, шаштан жұлып, аяқтан сүйреп, өлер халге жеткізіп мертіктірді. Қараңғы түскеннен кейін ығыстыру операциясы басталды. Сойыл, арсылдаған иттерді пайдаланды. Тарихта «құйын» операциясы жоспардағыдай аяқталды. Қанға бөккен Алматы көшелері қаңырап бос қалды. Қазақтың әр үйіне үрей кірді. Әр қазаққа ұлтшыл, маскүнем, нашақор деген айып тағылды Алаңға жиналған қазақтарды қуғындау басталды. 17-25 желтоқсан аралығында ішкі істер бөліміне 83 студент, 1168 жұмысшы, 49 қызметкер, 164 училище оқушысы, 102жұмысшы, 1214 комсомол мүшесі, 54 партия мүшесі әкелінді. 1986 ж 25 желтоқсанынан 1987 жылдың шілде айына дейін 5327 адам прокуратурада, 800 адам мемлекеттік қауіпсіздік комитетінде жауапқа тартылды. Адамдар ату жазасына кесілді, кейбіреулерін 20 жылға бас бостандығынан айырды. Соның бірі қыршын кеткен марқұм Қайрат Ноғайбайұлы Рысқұлбеков еді. Қайрат Жамбыл облысы Мойынқұм ауданында Бірлік ауылында дүниеге келген. 1987 жылы 23 мамыр-14 маусым аралығында Жоғарғы сот Қайратты ату жазасына кесті. Сәбира Мұхамеджанова өзі тұратын жатақхананың терезесінен секірді. Ләззат Асанова Алматы облысы Панфилов ауданы Ақжайық ауылында дүниеге келген, 16 жасында өмірден озды. Ләззатты жерлеу кезінде денесін арулаған кезде, оның білегіне салынған темір бұғаудан қалған көкпеңбек іздер, бас сүйегінің шүйдесі ойылып кеткені анықталды. 1986 жылы 18 желтоқсанда сағат кешкі 8-де ауруханаға бас сүйегі мен иығынан ауыр жараланған Энергетика институтының 2 курс студенті Ербол Спатаев әкелінді, ол есін жимастан қайтыс болды. Осылайша бейбіт демонстрация қанмен тойтарылды, жас өмірлер қиылды. Осы желтоқсан көтерілісіне қатысқан ағаларымыздың арқасында бүгінгі тәуелсіздікке қол жеткіздік. 
 

Желтоқсан – заман толғағы байтақ даланың 
Шарпысқансәтіүмітпенкүдік,наланың                                                                                                    Желтоқсан – Қайрат, Ләззат пенен Сәбира 
Желтоқсанда құрбаны болған жаланың.

Ия, ол күн тәуелсіздіктің туын ең алғаш көтерген әйгілі 1986 жылдың 16 желтоқсан еді. Таңертеңгілік сағат 10.00, бар жоғы 18 минутта 26 жыл елді үздіксіз басқарып келген Д.А.Қонаев түсіріліп, орнына Г.Колбин ешкімнің пікірінсіз-ақ ұсынылған еді. Брежнев атындағы алаңға бейбіт және саяси шеруге шығады. Шеруге шық қан  жастарды саперлік күрекпен, дубинкамен, су атқыш машина мен, итпен және т.б. таратады. Алаңға шығып өз ойларын айтуға  тырысқан қазақтың өрімдей қарусыз жастарына солдаттар мен милиция қызметкері қарсы қойылды. Қыз жігіттерді аяусыз таяққа жық ты, түрмеге қамады. Ербол, Ляззат, Сабира сынды жаңа ғана бүршік  атып келе жатқан тал шыбықтай жастарымыздың өмірін үзді.                                                                                                                                         

Клип"Желтоқсан Құрбандары"                                                                                                                                     

Тәуелсіздік - ел мұраты. Бұл біздің ұлан байтақ теңіздей Қазақ тарихының басынан кешкендерінің тамшысы ғана болса да, осы  жылдарда  Қазақстанның дамып өркендеуін жылдармен өрнектейміз.Ал бүгінде қазақ халқы өзінің көптеген арманына жетті.Егеменді ел, тәуелсіз мемлекет болды. Халқының ар-намысы үшін қаза болған ұл-қызы ақталды.Өшкені жанып, өлгені тірілді. Ел іргесі тыныш, халқымыз бай-қуатты болсын!                                                                                                      

«Жаса,жаса Қазақстан!» әні орындалады.(барлық қатысушылар ту ұстайды)

Сендерге айтам, жас ұрпақ!                                                                                  Сендерге айтам, жас ұрпақ!                                                                                Жауқазын ғұмыр, жасыл бақ.                                                                             Тәуелсіздігім бүгінгі,                                                                                                   Бабалар күткен ғасырлап.                                                                                      Даламның мынау кеңдігі,                                                                             Бабаларымның өрлігі.                                                                                                Таныса әлем қазақты,                                                                                      Елбасымыздың ерлігі.                                                                                             Сары алтын сынды сабырым,                                                                                 Ақылға қайрат жаныдым.                                                                                        Тозақты бір рет сезбеген,                                                                                      Жұмақтың білмес қадірін.                                                                                      Тәуелсіздігім тұғырлы,                                                                                  Егемендігім бүгінгі,                                                                               Сыйлады, қалқам, сендерге                                                                                 Жұмақтай мынау ғұмырды.                                                                                         Қап-қара бұлттар түнерген,                                                                                            Орнына оқтың гүл өнген,                                                                               Тыныштық деген не екенін,                                                                                          Қан кешіп келген білем мен.                                                                                       Түсіме енер өлгендер,                                                                                   Ауғанда жанын бергендер.                                                                                    Тесілген жүрек орынын,                                                                                                               Бекіте алмас ордендер.                                                                                                    Кешегі өткен асылдар,                                                                                                    Жарқылдап жанған жасындар.                                                                                            Біздерге сенім жүктеді,                                                                                        Бауыржан менен Қасымдар.                                                                                                                      Осынау бейбіт күн үшін,                                                                                              Шашылмау үшін ырысың,                                                                              Тәуелсіздігім – тынысым,                                                                                               Жас ұрпақ – барша ұлысым,                                                                                           Мәңгілік елдің жолында                                                                                              Ұлт болып қалу – ұлы сын!

Қортынды: Ата бабаларымыздың аңсап көптен күткен тәуелсіздік күніміз кұтты болсын. Баршаңызды, әсіресе қазақ ұлтын тәуелсіздік күнімен құттықтаймын. Қазақстандағы әрбір оқушы,әрбір отбасына мол бақыт, амандық тілеймін,еліміз гүлденіп көркейе берсін, төл мерекелеріңіз құтты болсын!